18.2.08

Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε.



Τις προάλλες η Niemandsrose μιλώντας για τούρκικο καφέ, μου έδωσε μια πάσα που με έκανε να αναλογιστώ το κοινό βαλκανικό μας παρελθόν, ένα παρελθόν που τώρα που σαν χώρα ανεβήκαμε - μη χέσω - στάτους, προσπαθούμε να θάψουμε κάτω από τόνους υποκρισία και νεοπλουτισμού.

Λοιπόν αυτός, ο αλέσμένος καφές που ψήνεται καλύτερα σε ένα μπρίκι στην άμμο, είναι η ζωντανή απόδειξή ενός κοινού ιστορικού παρελθόντος που ξεκίνησε από τα χρόνια της Ρωμανίας και συνεχίστηκε μέχρι την κατάρρευση της Υψηλής Πύλης πριν από 85 χρόνια. Ένα παρελθόν που μας κληροδότησε όχι μόνο πολλές κοινές εκφράσεις και λέξεις αλλά ίσως και τα ίδια συναισθήματα και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε εφήμερα την ζωή. Κάτι τέτοιο έγινε ειδικά στην Μακεδονία τότε αλλά και μέχρι τις μέρες μας. Έτσι αν ποτέ βρεθείς στις ακτές της Πιερίας, κάτω από τον Όλυμπο, άκουσε προσεκτικά τις Σέρβες ή τις Σκοπιανές μάνες να φωνάζουν "αΐντε!" στα παιδιά τους με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που στο έλεγε και η δική σου.

Οπότε όταν τύχει και βρεις στο εξωτερικό κάποιον άλλον Βαλκάνιο -όσο και αν ίσως δεν θες να το παραδεχθείς μέσα στην ξετσιπωσιά σου- είναι σαν να βρίσκεις κάποιον από το διπλανό χωριό ή την κοντινή σου γειτονιά.

Κάπως έτσι όταν ήμουν στην Αγγλία, είχα πάθει χοντρή πλάκα όταν είδα την Νίνα από την Βουλγαρία να φοράει στις αρχές του Μάρτη το μικρό αυτοσχέδιο βραχιολάκι από μια άσπρη και μια κόκκινη κλωστή που φορούσαμε και εμείς παιδιά. "Μαρτινίτσα" μου είπε πως την λένε. "Για την άνοιξη το φοράς?" την ρώτησα."Όχι, ακριβώς", μου απάντησε. "Το άσπρο συμβολίζει το χιόνι που πέρασε ο βουλγάρικός λαός για να φτάσει στην Βουλγαρία και το κόκκινο, το αίμα που έχυσαν οι Βούλγαροι Ιππότες όταν νίκησαν τους Βυζαντινούς και πέρασαν τον Δούναβη". Εγώ έμεινα για λίγο αμήχανος γιατί πραγματικά δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα είχε μια τέτοια εξήγηση.

Στη συζήτηση που ακολούθησε ανάψαν τα αίματα και να σκεφτείς ότι δεν αναφέραμε καν τον Βασίλειο τον Β' τον λεγόμενο και Βουλγαροκτόνο! Η ιστορική συζήτηση που ανοίξαμε σταμάτησε κάπου στα μέσα του 8ου αιώνα και στα αδέρφια Κύριλλο και Μεθόδιο που η Νίνα υποστήριζε ότι ήταν Βούλγαροι αιχμάλωτοι πρίγκηπές στο Σόλουν. Μετά από εκείνη την μέρα μοιραζόμασταν καμιά φορά τον τούρκικο καφέ που είχε ο ένας ή ο άλλος και ανοίγαμε κουβέντες με τα βαλκανικά αγγλικά μας, χωρίς όμως να πάμε πιο πίσω από τον Ζιφκωβ....

Βλέπεις οι γείτονες μαζί μεγαλώνουν,με τα ίδια ερεθίσματα αλλά και καμιά φορά μαλώνουν ακόμα γιατί μαλώσαν κάποτε και οι παππούδες τους για τα όρια των χωραφιών τους. Γιατί όπως κατάλαβα καλά όταν ήμουν φαντάρος, το σύνορο ακόμα και βαθύ ποτάμι να είναι, δεν είναι τίποτε άλλο από μια ιδέα, μια ψευδαίσθηση αν θες.

Αλλά από την άλλη βλέποντας τους πανηγυρισμούς της ανεξαρτησίας στην Πρίστινα σκέφτεσαι ότι για μια ακόμη φορά εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε
.

24 σχόλια:

Niemandsrose είπε...

Ωραίο ποστάκι! :)
Τα όμορα κράτη επιβεβαιώνουν τον κανόνα της φυσικής, "η τριβή προκαλεί θερμότητα".

Maria Mikro Analogo είπε...

Κι εγώ που νόμιζα ότι το βραχιολάκι του Μάρτη ήταν δικό μας έθιμο... Κοίτα τι μαθαίνει κανείς!
Έχεις και πρόσκληση αν θέλεις. Φιλιά και καλημέρα!

ΠΑΥΛΟΣ είπε...

Τι μου θύμισες, τον παππού μου να φτιάχνει καφέ σε μπακιρένιο μπρίκι, στην χόβολη. Και την γιαγιά μου να ψήνει πίτες στην άμμο.

Τελικά αν πας πίσω την ιστορία και αν ψάξεις καλά τα ήθη και τα έθιμα των γειτονικών λαών, βλέπεις μια κοινή καταγωγή, αλλά και μια κοινή μοίρα.

Τις καλημέρες μου

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

Niemandsrose φιλιά.
Η τριβή προκαλεί φωτιές βασικά...

Μαρία αν μιλήσεις με σέρβους,τούρκους και βούλγαρους θα δεις ότι έχουμε πολλά κοινά έθιμα και όχι μόνο! Την είδα την πρόσκληση! Φιλιά!

PAVLO είναι κρίμα που αυτά - ο καφές στη χόβολη, οι πίτες στην άμμο- χάνονται σιγά σιγά. Λογικό είναι καθώς ο κόσμος αλλάζει αλλά έχει την μελαγχολία του.

geokalp είπε...

βλέπεις τους πανηγυρισμούς στο Kosova και λές το πρόκειται για το 1821 τους
βλέπεις και τους Σέρβους και νομίζεις ότι είναι το Πολυτεχνείο(?) τους
μετά τη FYROM(!) αποκτήσαμε και νέους γείτονες...

oKyrios είπε...

Τα λές και ωραία και από Βαλκάνια ξεκίνησα και με τα λίνκ σου έφθασα μέχρι το Σαουθάμπτον και πάει το πρωινό...
(φαντάζομαι όταν λέει η φίλη σου η Νίνα Σολούν ξέρεις ποιό είναι αυτό...)
Άντε strepsils με μέλι και λεμόνι, τι να σε κάνω άφωνο με το γαύρο...
(καλά ρε επιτρέπεται γυμνός στα κιγκλιδώματα μέσα στο καταχείμωνο επιστήμων άνθρωπος ? οέο ?

Ανώνυμος είπε...

Το ότι εδώ είναι Βαλκάνια πρέπει μάλλον να μας τρομάζει... όπως και το ότι η ιστορία γράφεται κυρίως από τους νικητές ;)

DonMits είπε...

Συμφωνώ και προσυπογράφω σε αυτό που είπε το λαχανακι.

Το εδώ είναι Βαλκάνια ηχεί στα αυτιά μου περισσότερο σαν απειλή και βαρβαρική κραυγή, παρά σαν κάτι άλλο.

Αυτά και πάω να κάνω ένα ελληνικό καφεδάκι :-)

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...


geokalp
το 2008 δεν είναι το 1821 των Κοσσοβάρων. Το 1989 ήταν το 1821 τους όταν ξεκίνησαν την όλη ιστορία. Το 2008, είναι το 1830...
Μήπως εμείς δεν γίναμε κράτος με τις πλάτες της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου? Απλά σε αυτην την φάση το να αλλάζουν τα σύνορα στα Βαλκάνια μπορεί να ανοίξει τον ασκό του αιόλου...


OKyrios
Σολούν ή Σελάνικ ή Σαλονίκα ή Σαλονίκο ή Θεσσαλονίκη μία είναι... Άντε να γιορτάσουμε το Σάββατο το δικό μας 1821!!

laxanaki και DonMits τα βαλκάνια είναι μια πολύ περίεργη περιοχή. Έχει τα καλά της έχει τα στραβά της. Απλά εν μέρει ο φόβος μας είναι και στα στερεότυπα τόσων αιώνων.
Όχι ότι δεν θέλουν προσοχή.. αλλά δεν πρέπει και να μας τρομάζουν.

Dr_MAD είπε...

Καλά δε νομίζω να πανηγυρίζουν όλοι στο Κοσσυφοπέδιο. 300.000 Σέρβοι μετρήθηκαν σε συλλαλητήριο εναντίωσης προς την ανεξαρτητοποίηση της περιοχής χτες. Δύσκολα θα βρεθεί λύση εκεί (αλλιώς να ετοιμαζόμαστε για την Turkish Republic of Thrace). Οι Βαλκάνιοι τελικά είμαστε πολύ της ίντριγκας και αποτέλεσμα ουδέν. Καλά μας κάνουν λοιπόν

geokalp είπε...

ευχαριστώ για τις ομοιότητες!

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

Mad θέλει πολύ προσοχήγ σε αυή την φάση αλλά έχω την εντύπωση ότι ήταν αναπόφευκτο! Οι περισσότεροι Σέρβοι εκδιώχθηκαν την περίοδο 2001-2007 και κανείς δεν πήρε χαμπάρι τίποτε! Τώρα για την Θράκη δεν θέλω να σκέφτομαι κάτι ανάλογο..

Geocalp τιποτε!

If...ιγένεια είπε...

Τεράστια ιστορία..

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

..όντως!
Φιλιά Ιφ!

Zaphod είπε...

2 στιχάκια το περιγράφουν το κόλπο. Το ένα είναι ο τίτλος του ποστ. Το άλλο είναι "φτιάξε καρδιά μου το δικό μας παραμύθι, γιατί χανόμαστε"!!!

palalos είπε...

να ναι καλα ο ΤΙΤΟ ....

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

Zaphod και όμως όπως πάντα υπάρχουν αλήθειες πίσω από το παραμύθι φίλε.

παλαλός ο Κροάτής Γιόζιπ Μπροζ που ακόμη τον λατρεύουν οι Σέρβοι ήταν ένα μοναδικός ηγέτης που ένωσε όλους αυτούς τους χωρικούς και τους έδωσε αξιοπρέπεια και τοςυ έβγαλε τον μαχητη που κρύβαν μέσα τους για να πολεμήσουν τόσο τους Γερμανους όσο και τους δικούς τους ταγματασφαλιτες της Ουστασα. Το θέμα ήταν ότι ο μεν Μιλόσεβιτς που ακολούθησε ήταν πολύ λίγος και οι δε -τότε - γιουγκοσλάβοι πολύ άπληστοι και δελεάστηκαν απο τις σειρήνες μάλλον της Γερμανίας.

Το θέμα είναι ότι ο Τίτο έκανε την δουλειά του. Εμείς τι κάνουμε?

Ανώνυμος είπε...

Σίγουρα η άποψη που διατήρησαν οι έλληνες μέσα στους αιώνες μας έχει κάνει να φοβόμαστε αλλά δε νομίζω πως αυτή απέχει από την πραγματικότητα.. Αν είναι κάθε μειονότητα να δημιουργεί ανεξάρτητο κράτος θα γίνει αυτό που είπε ο mad...

adaeus είπε...

Ωραία τα είπες :) και επί τη ευκαιρία έχεις μια πρόσκληση (εύκολη)!

gk είπε...

Σε μία εποχή που ξεκινάει η αρχή του τέλους για το Κράτος-Έθνος και της μετάβασης σε υπερεθνικές κρατικές οντότητες, τέτοιες κινήσεις νομίζω ότι απλώς ινανοποιούν ευκαιριακές φιλοδοξίες και γενικά είναι ιστορικά ασήμαντες (όχι τόσο για τους κοσοβάρους βέβαια, όσο για τον υπόλοιπο κόσμο). Σε μια τέτοια εποχή λοιπόν ας αφήσουμε τον καθένα να κάνει ότι θέλει και να μην φοβόμαστε για ασκούς του αιόλου και τα λοιπά βαλκανικά...

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

laxanaki έτσι οπως πάμε και εσεις στην Κρήτη θα ζητησετε αυτονομία στο τέλος!

Καλημέρα adaeus. Την είδα την πρόσκληση και θα απαντήσω λίαν συντόμως!

gk είναι έτσι όπως τα λες ή μήπως υπερεθνικές και εθνικές οντότητες προσδοκούν να αυξήσουν την επιρροή τους με κράτη μικρά και αδύναμα που θα γίνουν τα καλύτερα προτεκτοράτα και υποχείρια στις διαταγές άλλων?

Rami είπε...

Αυτό που παρατηρώ και επιβεβαιώνεται με τον καιρό πάντως, είναι ότι μετά από κάποια χρόνια θα γίνει πάλι ένα delete της ιστορίας και τα δεδομένα "κατά τα γραπτά" θα αλλάξουν...

Η ιστορία πάντα έχει 2 πλευρές. Του νικητή και του ηττημένου. Ο νικητής μπορεί να την "γράφει", αλλά ο ηττημένος βράζει και καραδοκεί. Αν αυτό καλλιεργείται κάποια στιγμή θα κάνει την έκρηξη...

Τρομάζω στην ιδέα του ξεσηκωμού "εκ των έσω" με την ανικανότητα και της ελαφρότητα που μας δέρνει σε εθνικά θέματα.

Είναι όλα τόσο ρευστά που μόνο το χρήμα μπορεί να κρατήσει τα σύνορα στις θέσεις τους δυστυχώς...

Skouliki είπε...

καλα εμενα αλλο μου χτυπησε ασχημα

αυτοι οι προξενοι που στελνουμε επιτελους μπορουν να μαθουν και την γλωσσα της χωρας που ειναι.. εντελως χαλια δηλαδηηηηη

Παρατηρήτηριο Πυλαίας είπε...

Rami το θέμα είναι αν υπάρχει μόνο μια ιστορία ή όχι...Όσο περισσοτερες πλευρες βλέπεις σε ένα προβλημα τόσο περισσότερο βρισκεις την λύση?
Το χρήμα απο την άλλη είναι μια καποια λύσις αλλά στερεύει εύκολα...

skouliki οι διπλωμάτες δεν είναι τιποτε άλλο απο υπερεκτιμημένοι δημόσιοι υπάλληλοι...
Δυστυχώς για μας...